Maastricht, 1 juli 2020
Beste Prisca,
Het zal er mee te maken hebben dat de meisjes naar een feestje zijn, dat ik onlangs weer een jaartje ouder ben geworden, dat het buiten regent, maar ik deed zojuist een middagdutje en dat beviel prima. En het kan tegenwoordig, thuis slapen tijdens het thuiswerken. Doen ze (jullie) dat in Spanje nog steeds dagelijks of is dat iets uit vervlogen tijden?
Hoe lang woon en werk jij nu inmiddels daar in Malaga? Het is een eeuwigheid geleden dat we elkaar zagen.
En die eeuwigheid lijkt nog langer nu Corona rondwaart. Pré-Corona lijkt wel prehistorie. Al bracht Corona ons ook weer in mailcontact enige tijd geleden, ik dacht naar aanleiding van de aankondiging van Week IN Week UIT dat ze moesten stoppen. Als gevolg van Corona lag (en ligt) het culturele leven hier op haar gat en is er helaas niets te melden. Een stadsbeeld verdwijnt, triest.
Ik lees echter dat jij volgende week in je El Toko een “Post quarantaine art – expositie” opent. Is dat dus werk dat in Coronatijd is ontstaan? Dan heeft alle ellende toch ook tot iets moois geleid.
Want een ellende was het wel in Spanje, toch? Wij genoten nog vrijheden en soepele maatregelen, jullie zaten in een veel strenger regime.
Hoe is de stemming nu? Komt het leven snel op gang, te snel? Want de toeristen moeten bediend worden?
Word jij als Nederlander aangesproken op onze weinig empathische en solidaire houding? Of zien ze jou al lang niet meer als Nederlander? Of denkt men uberhaupt niet zo in hokjes zoals wij dat hier in Nederland nog steeds neigen te doen?
Vandaag vieren we in Nederland Keti-koti. De afschaffing van de slavernij door Nederland in 1863. Het debat of beter de bewustwording over onze nationale geschiedenis, en met name de donkere kanten van het kolonialisme, heeft nog nooit zoveel aandacht gekregen als in deze dagen. Blijkbaar leidt een crisis ook tot enige vooruitgang. Spanje heeft natuurlijk ook een stevige reputatie als kolonisator. Worden er in Spanje beelden neergehaald en de geschiedenisboeken herschreven?
En last but not least, want het is een vraag van Reina, hoe gaat het met Sinterklaas? Zou jij eens willen checken of hij niet ziek is en of we hem weer mogen verwelkomen over een paar maandjes? Want iemand die kadootjes komt brengen en niet te lang blijft hangen, is natuurlijk altijd welkom in Nederland.
En jij natuurlijk ook, dus mocht je weer eens in Maastricht zijn, laat het weten. We hebben nog een paar pilsjes in te halen!
Hartelijke groet,
Raf
Re: Vélez-Málaga, 7 juli 2020
Beste Raf,
Het is een warme zomerdag. Ik zit nu in siëstatijd in mijn werkkamer waar het nu nog redelijk koel is, om je eindelijk eens terug te schrijven. Prachtig initiatief trouwens, het schrijven van brieven. Dat doet bijna niemand meer, behalve mijn oude vader die ook in Spanje is komen wonen. Hij schrijft steevast brieven met de hand, die vervolgens in een mooie envelop gestoken worden en ouderwets per post verstuurd worden. Als hij een fout maakt, schrijft hij de hele brief over! Gelukkig gaat dat op de computer wat sneller.
Terug naar de siësta. De siësta is nog steeds gebruikelijk in heel Spanje, al is het echt niet zo dat iedereen massaal ligt te slapen. Het is het moment om de warme maaltijd te eten en eventueel daarna een beetje uit te puffen. Winkels, scholen en instanties zijn gesloten tussen 2 en 5 ‘s middags. De siësta heeft ook een praktische functie, in de zomer is het namelijk veel te warm om heel actief te zijn. Natuurlijk heeft de wereldeconomie invloed op dergelijke gebruiken, veel bedrijven werken dan ook gewoon door, de siësta is dan voor het weekend…
Het is wel bijzonder dat Corona ons weer in contact bracht. Het is inmiddels al weer lang geleden dat ik bij het Theater werkte, veel mooie herinneringen. Al die prachtige voorstellingen waar ik zo van genoten heb. Zo veel en zo vaak ben ik daarna nooit meer naar een theater geweest. In 2008 zijn we naar Spanje verhuisd, toen nog met de gedachte: als het niet bevalt, zijn we zo weer terug...
We wonen er nog steeds. Na 6 jaar in een dorpje, iets buiten Granada te hebben gewoond, boven op een berg (steenkoud in de winter!) zijn we verhuisd naar Vélez-Málaga, niet zover van Málaga stad. Het is heerlijk wonen hier, in een prachtige omgeving. Ik ervaar het na al die jaren nog steeds als een luxe, de stranden én de bergen binnen een steenworp afstand. De stad Málaga heeft grote veranderingen ondergaan de laatste 10 jaar, vooral het cultuuraanbod is interessant. Favoriet is het CAC, een gratis (!) museum voor hedendaagse kunst. In Vélez ben ik vaste bezoeker van de peña waar flamencoconcerten gegeven worden in een intieme, authentieke sfeer. De programmering komt van een gitarist die de flamenco een podium biedt en bovendien een voorbeeld is van een ruimdenkende geest.
Ik zie nog het beeld van de verlaten straten, in de regen, met de gesloten ramen als zwijgende getuigen
De lockdown in Spanje was heel streng, 7 weken lang mochten we de deur niet uit, behalve voor een boodschapje en een wandelingetje met de hond binnen een straal van 150 meter van je huis. Dat was een intense ervaring, ook omdat we geen enkele referentie hadden met een soortgelijke gebeurtenis en dan wereldwijd. Mijn wandelingen met de hond werden steeds langer, al zorgde ik er wel voor dat ik niemand tegenkwam. Het waren sombere weken met ironisch genoeg veel regen en donkere luchten, hetgeen overeenkomstig was met de verontrustende gevoelens die overheersten. Ik zie nog het beeld van de verlaten straten, in de regen, met de gesloten ramen als zwijgende getuigen.
Inmiddels mogen we weer naar buiten en komt het leven weer langzaam op gang. Toch is er iets wezenlijks veranderd, mensen zijn terughoudend en minder vrolijk. Het straatbeeld is anders, bijna surrealistisch, nu iedereen maskers draagt en je voor iedere boodschap je handen moet ontsmetten, handschoenen aan en in de rij staan. Op de stranden zijn vakken aangebracht die de nodige afstand moeten garanderen, compleet met vlaggetjes om je "territorium" af te bakenen als je eenmaal zit. Luidsprekers vertellen wat wel en niet mag. Hier in Andalucia houdt men zich aan de regels, het leven verloopt verbazingwekkend geordend. Dit in tegenstelling tot berichten die hier en daar in het nieuws opduiken. Bijvoorbeeld de melding dat overvolle stranden ontruimd werden. Dat is blijkbaar ook iets van deze tijden, fake nieuws in alle toonaarden. Dat is zo jammer, verontrustend en slecht voor de journalistiek, maar ook voor de geestesgesteldheid van onze getorpedeerde hoofden.
Tijdens de lockdown heb ik meer geschilderd dan ooit. Of het werk dat ik geproduceerd heb, bepalend is voor de tijd waarin we leven, is misschien pas later zichtbaar. Net zoals het nu het nog te vroeg lijkt om terug te blikken en om werkelijk te beseffen wat er nu precies allemaal gebeurde, niet alleen in de wereld maar ook in ons, mensen. De expo die ik wilde organiseren in huis, samen met een andere kunstenaar, heb ik uit moeten stellen. Men is nog te bang om met teveel mensen bij elkaar te komen. Dat is dus voor een later tijdstip.
Mares
De grenzen zijn open vanaf 1 juli. Het is nu afwachten wat er gaat gebeuren, of er werkelijk veel toeristen zullen komen en of dat invloed zal hebben op de situatie. De voorbereidingen worden overal getroffen. Toch is het nu nog overal stiller dan voorheen. Er zijn meldingen van nieuwe besmettingshaarden en een aantal gemeenten in Galicia en Catalonië zijn opnieuw in lockdown gegaan. Ik moet er niet denken aan een nieuwe lockdown, net nu we aarzelend nieuwe stapjes zetten. Over het nieuwe normaal zou ik te lang gaan uitwijden. Het woord normaal alleen al, levert stof voor discussie.
Als Nederlander word ik nooit aangesproken op mijn afkomst of ter "verantwoording" geroepen. Toen de Nederlandse regering twijfels had om zwaar getroffen landen als Spanje te helpen, waren er wel reacties vanuit de Spaanse hoek, maar deze waren nooit persoonlijk gericht. Integendeel, Nederland wordt vaak geïdealiseerd door mijn Spaanse vrienden en kennissen. Ik moet eraan toevoegen dat ik altijd hartelijk ben ontvangen, als buitenlander, als "guiri" zoals ze dat hier zeggen. Maar ik ben dan ook niet zwart, mijn kinderen half, maar dat is weer een ander verhaal.
Je vroeg me of er in Spanje beelden neergehaald worden uit het verleden, dat de geschiedenis herschreven wordt. Het zijn woelige tijden. Natuurlijk heeft Spanje als kolonisator heel wat rekeningen te vereffenen en als je het over slavernij hebt… Je weet vast wel dat er in de kassen met name arme immigranten werken, vooral Afrikanen. Het zijn de lelijkste plekken in Spanje, bij de kust van Almeria wordt het zicht op de zee onttrokken door plastic. Plastic kassen die het landschap bepalen, kilometers lang. Hier worden de groenten verbouwd die geëxporteerd worden. Misschien heb je wel eens de film "Our daily food" gezien? Nou, dan gaat je honger wel over, helaas. En dan heb ik het nog niet over al die mensen die in een wanhoopspoging de Middellandse zee proberen over te steken. Geen vrolijke verhalen!
Op het nationale vlak is er ook een en ander gebeurd. Het graf van Franco is ontmanteld. Kun je je voorstellen wat dat betekent? Ruim 40 jaar na dato en nog steeds zijn er graven te delven van naamlozen die tijdens de burgeroorlog omkwamen. Het wordt wel een somber beeld zo, gelukkig zijn we echt niet iedere dag met dergelijke problematiek bezig. Al vind ik wel dat we beter voor onze mooie planeet zouden mogen zorgen en alles wat we daaraan kunnen doen, moeten doen.
Iets leukers dan, speciaal voor je dochter Reina. Met Sinterklaas gaat het goed en hij is niet ziek. Gelukkig is hij ook een wijze man die zich niet zomaar van zijn stuk laat brengen. Hij is tenslotte het symbool van het goede met een groot hart voor kinderen. Hij is, net als alle andere Spanjaarden thuisgebleven (me quedo en casa!) en eigenlijk kwam dat heel goed uit. Zo kon hij zich rustig voorbereiden voor het grote feest over een paar maanden. Wel gaat alles wat trager door Corona, hij moet soms wat langer wachten op bestellingen bijvoorbeeld. En de pieten zijn ook wat trager omdat ze veel te overdenken hebben. Maar Sinterklaas zou Sinterklaas niet zijn als hij er niet voor zorgt dat het goed komt. Hij is overigens ook blij dat hij welkom is in Nederland en lang hangen blijft hij nooit, daar heeft hij het te druk voor. Dus Reina, het is nog wat vroeg om je schoen al te zetten, maar zingen kan altijd!
Het verhaal is niet af, maar zo gaat dat met brieven. Bijpraten bij een pilsje klinkt als een heel goed aanbod (en daarna een rondje rennen over de St Pietersberg).
Veel groeten,
Prisca
Over Prisca Sinay:
Kunstenares en vriendin