Maastricht, 1 juni 2020
Beste Abé,
Zaterdag 14 maart 2020: “Bertemu, de ontmoeting”, een Moluks literaire middag in AINSI; door jou georganiseerd en door ons (Theater aan het Vrijthof) geprogrammeerd en mede-geproduceerd.
Uitverkocht huis, 156 bezoekers, alle sprekers en muzikanten in de startblokken, de beamerpresentaties helemaal op volgorde, cateraar bezig met de risolles.
Donderdag 12 maart, 15.00 uur: weg ontmoeting.
Minister president Rutte maakt in een persconferentie een aantal nieuwe maatregelen in het gevecht met het Corona Virus bekend: alle voorstellingen waarbij meer dan 100 personen aanwezig zijn, moeten geannuleerd worden. Deze maatregel gaat per direct in en blijft voorlopig van kracht tot 31 maart.
Gelukkig vinden we al puzzelend met alle andere te verplaatsen voorstellingsstukjes, twee nieuwe data, zaterdag 30 mei of zaterdag 20 juni. Het zekere voor het onzekere kiezend opteren we voor de laatste.
In april wordt al snel duidelijk dat ook juni geen haalbare kaart wordt. Dus zoeken we samen naar een nieuwe datum in seizoen 20/21: zaterdag 3 april 2021, Paaszaterdag, een mooie datum in het licht van herrijzenis, lijkt me.
De voorstelling wordt definitief omgeboekt en het publiek
geïnformeerd, in de hoop dat we tegen die tijd weer theater zonder beperkingen mogen maken.
Ondertussen blijkt het ook onmogelijk te zijn voor jou om te starten met de voorbereidingen voor je nieuwe voorstelling Pengorbanan, mid november in onze Bovenzaal en verplaatsen we deze voorstelling naar 30 april en 1 mei 2021.
Pengorbanan is Maleis voor Offer.
Nu is dit uitstel slechts een minuscuul offer vergeleken met de offers die andere mensen zich hebben moeten getroosten in de strijd tegen zowel Corona als racisme.
Jouw ouders hebben grote offers moeten brengen in de tijd, nog niet eens zo heel lang geleden, dat ze naar Nederland werden getransporteerd en in kampen werden ondergebracht. Isolatie en racisme viel hun ten deel.
Ook jouw generatie is hier opgegroeid, het gevecht tegen vooroordelen en verraad niet uit de weggaand, bereid tot offers. Jij, je RMS-idealen najagend, was zelfs bereid het ultieme offer te brengen. Ik zag een indrukwekkende portret van jou op a-n-g-r-y.nl.
Even aannemend dat Pengorbanan onder andere hierover handelt, kan het niet anders dan dat de tegenwoordige tijd, waarin we met zijn allen in een soort van isolement zitten en verlangen naar vrijheid én waarin de strijd tegen racisme oplaait als nooit tevoren, haar sporen in je stuk zal achterlaten?
In een interview met Jan Terlouw in het Volkskrant Magazine onlangs, las ik dat de Amerikaanse socioloog Robert Putnam op grond van onderzoek tot de conclusie komt dat mensen die niet ergens bij horen, bij een gemeenschap, een vakbond, familie een twee keer zo grote kans hebben om volgend jaar dood te gaan dan mensen die wel ergens bij horen.
De ‘sense of belonging’ zorgt voor liefde en een enorme kracht.
Ik denk dat dit zeker opgaat voor de Molukse gemeenschap, die ondanks alle offers, of misschien wel juist dankzij, nog steeds zo hecht is.
Abé, ongetwijfeld blijven we de komende tijd appen/mailen/bellen, maar ik zie uit naar de Ontmoeting zaterdag 3 april 2021. Nog maar een paar maandjes.
Tot dan, hou je taai, blijf schrijven én strijden!
Hartelijke groet,
Raf
Re: Maastricht, 9 juni 2020
Beste Raf,
Na een jaar van voorbereiding op de Molukse literaire middag Bertemu Magazine op zaterdag, 14 maart j.l. in het AINSI-theater Maastricht kwam de schrik wel best aan dat het geen doorgang kan vinden. Precies twee dagen voordat het plaats vond, kwam het Kabinet met de landelijke intelligente lockdown vanwege de Covid 19 maatregel in Nederland, die iedereen trof, zo ook het theatergebeuren.
De Covid 19 pandemie greep om ons heen. En persoonlijk ben ik ook de mening toegedaan om al mijn projecten voor het jaar 2020 te stoppen.
Want voor mij geldt als voor ieder ander: Gezondheid gaat boven alles!
Anderzijds viel ik best in een diep gat. Want alle getroffen voorbereidingen voor mijn drie projecten in 2020 kunnen voor even de doos in. En de toekomst voor nieuwe projecten in 2021, met Covid 19, blijft onzeker.
Gelukkig heb ik mijn vrije tijd kunnen doden met een manuscript voor een nieuw boek. Mijn eerste thriller roman, waarvan het manuscript midden jaren ‘80 was geschreven en de vertaalslag is gemaakt voor een verhaal anno 2020. Spannend om met dit nieuw project bezig te zijn. De deadline voor deze roman heb ik ingesteld op december 2020. Dan moet alles op orde zijn met het verhaal.
Ondertussen is het met Covid 19 werkelijk billenknijpen in Nederland. Ik heb mij vanaf het moment van de lockdown (maart 2020) niet meer buiten begeven. Althans niet waar veel mensen zich begeven. Geen winkels voor mij; geen OV, geen familiebezoeken e.d.
Ik fiets en wandel veel op plekken waar niet zoveel mensen aanwezig zijn. Uitgestorven straten zie ik. Twee keer op een dag (ochtend & avond) even de buitenlucht zoeken. Dat doet een mens goed.
Ook in onze Molukse gemeenschap in Maastricht vielen er sterfgevallen te betreuren vanwege Covid 19. Heel triest!
Let wel: Racisme moet in Nederland aan de kaak worden gesteld, aangepakt en bestreden worden.
Daarnaast kwam nog eens de hectiek vanuit Amerika naar Nederland overwaaien in de vorm van Black Lives Matter.
Eeuwenlang is er een vorm van racisme. Overal in de wereld. Of je nou in het Midden-Oosten zit, of in Indonesië, Zuid-Amerika, Afrika en zelfs Europa (lees Nederland).
Het lijkt wel alsof de intens trieste gebeurtenissen van twee weken geleden in Amerika de ogen van de mensen hier in Nederland (tijdelijk) hebben geopend voor een vastgeroest internationaal racistisch systeem dat zich in verschillende lagen van de wereld heeft genesteld. Van Noord naar Zuid; van Oost naar West!
Ik vraag mij echter af, wanneer dit in bijv. Palestina zou gebeuren door toedoen van Israël, of op de Molukken door toedoen van Indonesië, mensen in Nederland ook massaal de straat waren op gekomen zoals afgelopen weken in verschillende steden het geval was?
Racisme is een wereldprobleem.
Er zijn voldoende feiten en beelden van racisme vanuit bijv. de Molukken waar hele bevolkingsgroepen anno 2020 monddood worden gemaakt of gemarteld en gevangen worden gezet zonder volwaardige juridische rechtszitting.
Let wel: Racisme moet in Nederland aan de kaak worden gesteld, aangepakt en bestreden worden.
Maar blijf bij de echte feiten, hier in Nederland en volg geen hype, die vanuit Amerika komt overwaaien. De sociaal maatschappelijke, economische, politieke en kerkelijke instituten van deze twee werelden zijn niet te vergelijken.
Maar die enge ziekte van racisme voelt wel hetzelfde aan. En daar kunnen wij samen strijd tegen voeren. Waar dit ook plaats vindt, overal in de wereld.
Met de nadruk op “Overal In De Wereld”.
Vijf jaar geleden overleed ook een donkere man, nadat een agent hem in een nekklem hield. Toen schreeuwden ook alle donkere mensen en een paar witte volgelingen: RACISME!!
Maar ik zag geen grote demonstraties in Nederland die weken aanhielden.
Ik wil alleen maar aangeven: onderzoek de racistische feiten hier op Nederlands grondgebied in alle sociaal maatschappelijke, economische, politieke en kerkelijke instituties. Pak het aan en bestrijd dat op een goede manier.
En wanneer eenieder, ongeacht ras, religie, geslacht of kleur, hiervoor open staat kunnen we gezamenlijk die vuist maken en elkaar in de ogen kijken “dat gelijkheid voor eenieder hetzelfde is”.
Over Abé Sahetapy
schrijver en theatermaker