Hoop

De Nederlandse Dansdagen streken neer, net als ieder jaar begin oktober.

Petra bezocht vrijdagavond het Gala van de Nederlandse Dans in het Theater aan het Vrijthof, de aftrap waarop ook de dansprijzen, de Zwanen uitgereikt werden.

Ik zat thuis op de bank met Reina en met Rosa die rond diezelfde tijd háár solovoorstelling begon. In de openingsacte werd de pizza, getransformeerd door het maagzuur maar nog steeds zwaar van het deeg, in stevige plakkaten teruggeworpen de vloer op. In de tweede acte herkenden we de tomaatjes, stukjes salami en chips in het emmertje dat toen naast de bank stond.

Opgetogen kwam Petra thuis tegen 23.00 uur: een mooie feestelijke avond geïnhaleerd waarin de diversiteit in dans aan een vol theater gepresenteerd was. Helaas was de Jonge Zwaan voor indrukwekkendste jeugddansprestatie door de Dansjury niet aan jeugdvriendin Gwen Langenberg toegekend, maar ze kon zich prima vinden in de keuze voor Winter Wieringa in Hoop. En in het protest door nota bene topambtenaar Christianne Mattijssen die de Minister van Onderwijs, Cultuur & Wetenschapen verving voor het uitreiken van de Prijzen en zich daarbij openlijk distantieerde van het kabinet: "Ik ben blij hier te zijn, want de afgelopen periode was het mij zwaar te moede. Vanaf het aantreden van dit kabinet is het het belang van cultuur in politiek Den Haag niet benoemd". Top-ambtenaar!

Rosa had in bed juist haar toegift gegeven. En bleef de hele nacht door applaus halen. Wel tien keer stonden we op om het emmertje te legen.

Daarom moest ik zaterdagmiddag Rosa vervangen voor vriendje Daan, die met alle plezier haar ticket overnam én er zelfs op stond een paar drankjes in de foyer te betalen. Milky Way, over grote vragen en eenzame chocoladerepen van Maas theater en dans | Freek Nieuwdorp, stond op het programma in de Bordenhal.

Reina wees op de coole fluorescerende Nikes van een van de jongens en vroeg hoe die jongens nu precies uit die sporttas kwamen gekropen, of er een trapje aan de achterkant stond, en of hij echt gitaar speelde of maar deed alsof. En dat was dus eigenlijk precies waarover de voorstelling handelt, het hangen tussen kind en volwassen zijn en het in beweging zetten van je vragen. En over het vertrouwen hebben dat er altijd iemand voor je is als de vragen in je hoofd dreigen te overstromen. Voordat de vragen haar hoofd en mij overstroomden, maakte haar analytische geest als vanzelf plaats voor verwondering en bewondering.

Wat een energie, spelplezier, enthousiasme en bij de staande ovatie zowaar een soort van verwondering bij die drie jongens zelf dat ze zoiets aanstekelijks gemaakt hebben, daar word je gewoon vrolijk van.

Energie en spelplezier zie ik ook steeds bij Mouna Laroussi in haar voorstellingen. Als theatermaakster buiten de genrelijntjes kleurend maar danseres van origine en daarom in de Dansjury, was ik haar tegen het lijf gelopen in het theater vrijdagmiddag toen ik de opening van de Dansdagen expositie daar wilde bezoeken. Mouna moest naar de St. Janskerk voor het Debat van de Nederlandse Dans. Ik had nog even en samen staken we het Vrijthof over de kerk in. Met haar man werkt ze aan een nieuw gezamenlijk theaterprogramma dat in seizoen 25/26 on tour moet gaan. Maar er is nog een lange voorbereidingsweg te gaan en het klimaat in Nederland maakt het er niet makkelijker op. Dat bijvoorbeeld zo'n staatssecretaris nog steeds achter die valse minder minder minder-uitspraak staat, daar word je treurig van. Een toekomst met name voor haar meiden hier waarin die niet worden afgerekend op kleur en naam, ziet ze soms somber in, geeft ze eerlijk toe.

Maar ondanks de gure tegenwind blijft ze geloven in kracht van verbeelding en verbinding. Als ook maar één bezoeker na afloop van haar voorstelling zegt "zo had ik het niet bekeken en goed dat je me confronteert zonder me direct terecht te wijzen", dan is er hoop. Want die ene bezoeker vertelt dat weer tegen een iemand anders, en die weer .... Positief blijven en doorgaan zei Mouna, is het enige wat we kunnen doen.

Maar juist daar heb ik moeite mee in deze donkere tijden.

Op mijn bureau trof ik vrijdag een kopie aan van een pagina in De Standaard, door mijn collega Diana daar neergelegd: "Met de FPÖ alleen nog fanfare-, operette- en schlagermuziek". Ook in Oostenrijk komt de culturele diverstiteit nu serieus in gevaar, in West-Europa loopt het (voorlopig!) niet zo'n vaart, maar in Oost Europa is de kaalslag al bijna compleet, laat Milo Rau, intendant van de Wiener Festwochen, optekenen.

Een sprankje hoop ziet hij gelukkig nog. De geschiedenis van burgerlijke vrijheden is een geschiedenis van verzet. De democratie heeft van begin af aan onder vuur gelegen. "Toen koning Xerxes tegen Griekenland ten strijde trok om een einde te maken aan de vrijheid van de stadsstaten, stuurde hij een boodschapper die de Grieken vroeg hun zwaarden schilden af te geven. Trots antwoordden de Grieken: "Kom ze maar halen". Natuurlijk hebben wij geen zwaarden en geen schilden. Onze wapens zijn onze theaters, onze musea, onze straatfeesten en universiteiten, onze cultuur- en popfestivals. Onze wapens zijn onze herinneringen en onze hoop: de diverse samenleving zelf."

"Ik voel me beter dan gisteren maar mijn buikje zit nog steeds te klooien", aldus Rosa zondagochtend. En omdat Reina haar eerste atletiekwedstrijd had moesten we ons opdelen en Groove in het Theater laten schieten. Heel jammer want met de Ghetto Funk Collective op het podium duiken The Ruggeds terug mijn tijd in met James Brown, Aretha Franklin & Marvin Gaye. Die combi van 70's funk met eigentijdse breaking had ik de dames graag laten genieten. Eén van die Ruggeds stond in augustus nota bene nog in Parijs op de Olympische Spelen, maar Reina gaf toch de voorkeur aan haar Clubkampioenschappen. Net twee weken in training stond ze rond 12.00 uur in de startblokken om zich te meten met haar leeftijdgenootjes.

Rosa knapte zondagnamiddag zienderogen op. Ze sprong juichend van de bank toen Woutje de winnende scoorde tegen Groningen. Reina kwam thuis met een verdienstelijke 8e plek, vergeet niet, slechts twee weken voorbereiding. En Petra voelde de eerste turbulentie in haar buik.

Na een onrustige nacht, de buikgriep sloeg naast me in bed in alle hevigheid toe, was er gelukkig Hoop van Danstheater AYA maandagmiddag in Kumulus Theater. De laatste Hoop helaas, want Wies Bloemen, maakster, artistiek leider van AYA en voorvechtster van de jeugddans in Nederland, stopt ermee na 30 jaar. Maar wow, deze voorstelling moet gewoon doorgespeeld worden totdat iedereen hem gezien heeft. Totdat iedereen en met name de jeugd doordrongen is van het feit dat wil deze wereld een toekomst hebben we toch echt afscheid moeten nemen van de homo economicus.

Dat was hoop. En wat betreft herinneringen, donderdag wilde ik mijn dansdagen afsluiten in het Bonnefanten met een bezoek aan Alphabets of Flesh. "Rover | Roshanak Morrowatian verbeeldt de versplinterde ervaring van tijd en ruimte van mensen die hun geboorteland hebben verlaten. Het hier en daar en het nu en toen smelten samen in herinneringen en dromen." Maar dat bleef een droom want in die verdomde buikgriep-estafette was ik blijkbaar de derde loper.

Blijven bewegen, blijven dansen. Voorstellingen bezoeken, de verwondering toelaten en kracht uit verbeelding putten. Dat geeft hoop, inspiratie en energie om door te gaan. Samen herinneringen opbouwen en samen blijven dromen.

Dank je wel Nederlandse Dansdagen, er ligt nog een heel divers en inspirerend theaterseizoen voor ons maar ik verheug me al op volgend jaar begin oktober, en dan zonder dat buikgriep-geëmmer.

En als je denkt, jeetje Meijers, waarom al die name-dropping? Dit is slechts een hele kleine en persoonlijke selectie uit een enorme golf dansers, theatermakers, divers en jong publiek die afgelopen week Maastricht overspoelde. Niet alleen ere wie ere toekomt, maar zij zijn onze wapens, zij zijn onze herinnering, zij zijn onze hoop.

Foto's: Hoop - AYA Danstheater ; Amanda Harput